Friday, July 10, 2020

विश्व जन दिन।।।

हम दो हमारे दो फिर भी हम हो गए सेंकड़ों आज।
संसार के पैऐ घुमाते चले बस यही एक काम काज।

देश भक्ति दिखाई कीतनोने पर देश भक्त कौन ?
ढिंढोरा पीटने लगे, ना तो कोई लक्ष्य था नाही कोई साज।

मुखमें रखतें हैं राम नाम और बगल में रखते हैं छूरी।
फिर भी हम करते हैं इंतजार, कोई तो लाएगा रामराज।

विश्व जन दिन मनाते हैं और सोचते हैं क्या हुआ लाभ।
हम दो और सिर्फ हम दो, आओ ऐ संकल्प करें आज।

सारे जगत को कहें हम जन संख्या घटाऐ देश बचाऐ।
करें मिलकर आज काम ऐसा , भारत माता करें नाज।।...jn

પ્રેમ એટલે...

આપણા ખોળામાં 
બાળક ઊંઘી જાય 
તે દુનિયાની સૌથી 
શાંત અને ઉમદા 
લાગણીઓની 
ક્ષણોમાંની
 થોડીક ક્ષણો...jn

Tuesday, July 7, 2020

ગુરુ પૂર્ણિમાની શુભેચ્છાઓ...



।।कृष्ण॔ वन्दे जगदगुरुम्।।

ગુરુ પૂર્ણિમા એટલે સંસ્કૃતિના ઘડવૈયાઓને  કૃતજ્ઞતાપૂર્વક નમસ્કાર કરવાનો દિવસ.

ગુરુ પૂજન એટલે તત્વ પૂજન, જ્ઞાન પૂજન, સત્ય પૂજન, ધ્યેય પૂજન, વિચાર પૂજન, સંસ્કૃતિ પૂજન.  જગદ્દ ગુરુ ભગવાન  શ્રીકૃષ્ણના માધુર્યથી ભરપૂર  શ્રીમદ્દ ભગવદ્દ ગીતાનું પૂજન.

ગુરુ પૂર્ણિમાનો દિવસ એ  વ્યાસ પૂર્ણિમાનો દિવસ પણ છે."व्यासोच्छिष्टम् जगत् सर्वम्" એટલેકે જગતનો એક પણ વિચાર એવો નથી કે જેનો વ્યાસના वाड़मय માં એક યા બીજા સ્વરૂપે ઉલ્લેખ ન થયો હોય.  સમગ્ર વિશ્વ જેમનું ઋણી છે તેવા મહર્ષિ વેદ વ્યાસને નમસ્કાર.

આજના દિવસે અર્જુન જેવા શ્રેષ્ઠ શિષ્ય બનવાનો સંકલ્પ કરીએ તો ઉત્સવની  ઉજવણી સાર્થક થાય. 

શ્રેષ્ઠ શિષ્યત્વ માટે  નમ્રતા  ( Humility), અદમ્ય  જીજ્ઞાસા  (Inquisite spirit ) અને સેવા ભાવનાથી (sense of service ) તત્વદર્શી જ્ઞાની પાસે જવું જરૂરી છે. 

નમ્રતા એટલે જ્ઞાન જેમની પાસેથી મેળવવાનું છે તેમને મારી બુદ્ધિ, મારો વિચાર, મારો નિર્ણય  સમર્પિત.  નમ્રતામાં પ્રેમ, આદર અને શ્રદ્ધાનો સમન્વય હોય તો આ જ્ઞાન સંક્રાન્ત થાય.  🙏🏻

Sunday, July 5, 2020

"અનાથ નો સાથ"(ભાગ 3)..

સૂર્ય પ્રભા: હે ભગવાન આ બધું શું થઇ રહ્યું છે
વૈભવી: સાસુમા! બધું જ બરાબર થઈ રહ્યું છે મને તમારા બધાની સાથે નહિ ફાવે
સૂર્ય પ્રભા: તો અમે પણ એકલા નહી રહીએ (ગુસ્સામાં) દેવ કાન ખોલીને સાંભળી લે તું જ્યાં જઈશ ત્યાં અમે તારી સાથે આવીશું
 વૈભવી: એ મને નહીં પહોંશાય હું અને દેવ એકલા જ રહેશું
દેવ: હા! મમ્મી વૈભવી ને બધાની સાથે નથી ફાવતું અમે એકલા રહીએ તો તને શું વાંધો છે રજાના દિવસે તારી પાસે તને મળવા આવી જઈશ
વૈભવી: જો દેવ મને ડોક્ટરે કામ કરવાની ના પાડી છે એટલે કામવાળી બંધાવી દઈશું! પણ સામાન બદલવો મને નહીં ફાવે એટલે જ સાસુમાને કહી દે તે જ ઘરમાંથી તેમના ભાગ નો સામાન લઈ જતા રહે
દિવ્ય પ્રકાશ: નામ વૈભવી છે પણ સંસ્કાર નો વૈભવ તો તારામાં બિલકુલ નથી
વેવાણ: (આવે છે) કેમ બધા ચિંતામાં છો
સૂર્ય પ્રભા: તમારા કારણે આ તમારી દીકરીને અમારાથી અલગ થવું છે
વેવાણ: એમાં શું વાંધો છે તે બિચારીને બધાની સાથે રહેવું ગમે નહીં તો
દિવ્ય પ્રકાશ: તો એટલે આ કંઈ રમત નથી તમારા માટે સહેલું હશે પણ અમારા માટે તો ઘણું કઠિન છે
વૈભવી: મમ્મી હું સાસુ સસરા અને વિધવા નણંદ સાથે બિલકુલ નહિ રહી શકું
વેવાણ: રહેવાની જરૂર પણ નથી
ધનશ્રી:(આવે છે બધી જ વાતો સાંભળે છે) જો વૈભવી તને મારા કારણે જુદું રહેવું હોય તો હું ભગિની સમાજ માં જતી રહીશ મારા કારણે મમ્મી પપ્પાને શા માટે ઠેસ પહોંચાડે છે
વેવાણ: બેટા વૈભવી તારી નણંદ ની વાત સાચી છે તેને ભગિની સમાજ માં મૂકી દે સાસુ સસરા ને ઘરડા ઘર માં મૂકી દે
કામવાળી: (આવે છે) અને તમે ક્યાં જશો?
વેવાણ: તમે શું પંચાત છે હું તો મારી દીકરી જોડે જ રહીશ ને
કામવાળી: તમે મા નથી માના નામે કલંગ છો
વેવાણ: હું જે છું તે તું કામવાળી છે તારી ઓકાત પ્રમાણે રહે
કામવાળી: હા! હું કામવાળી છું પણ તમારી જેમ સંસ્કાર  વગરની નથી
ધનશ્રી: તું રહેવા દે અંબા અમારા માટે તું શું કામ બોલે છે તારે બોલવાની જરૂર નથી
કામવાળી: શુ કામ ના બોલું બેન તમારૂં નમક ખાઉં છું
દિવ્ય પ્રકાશ: અંબા તું કામવાળી થઈને પણ વિચારે છે જેને અમે જન્મ આપ્યો છે એતો કામવાળી થી પણ પડી ગયો
દેવ: પપ્પા તમને વૈભવી ની વાત મંજૂર ના હોય તો બેન ના બીજા લગ્ન કરાવી દો
સૂર્ય પ્રભા: તું આ શું બોલે છે શરમ આવવી જોઇએ તને બોલતા (ધનશ્રી રડે છે)
ધોબી: (આવે છે) કેમ બેન રડે છે શું થયું શેઠજી બેનને
કામવાળી: અરે ધોબી તમને શું વાત કરું ઘરને તો ગ્રહણ લાગ્યું છે
ધોબી: શું થયું છે શેઠાણીબા? શું થયું છે શેઠ?(કોઈ બોલતું નથી) શેઠ તમારૂ  હાસ્ય ક્યાં ખોવાઈ ગયું
દિવ્ય પ્રકાશ: તારા શેઠ આખા ખોવાઈ ગયા છે વિધવા બેનના લગ્ન કરવાની વાત કરી છે આ તેનો નપાવટ ભાઈ
વૈભવી: એમાં દેવે ખોટું શું કીધું છે લગ્ન થાય એટલે તમે પણ જવાબદારી માંથી છુટા થઇ જાવ
વેવાણ: સાચી વાત છે વેવાઈ મને તો એ સમજાતું નથી કે તમને વાત ગળે કેમ નથી ઉતરતી
સૂર્ય પ્રભા: તેના માટે યોગ્ય વર અને ઘર પણ જોઈએ ને તેની ઈચ્છા પણ હોવી જોઈએ ને એને બીજા લગ્ન નથી કરવા તો પછી તમને શું વાંધો છે અમારી દીકરી છે એ અમારો પ્રશ્ન છે
વેવાણ: આ તો કહેવત છે ને જેટલું સગું તેટલો સંતાપ
ધોબી: તમે શું કામ કરો છો
વેવાણ: ઓકાત ધોબીની છે ને વળી ટકટક કરે છે તું જ વિધવા સાથે લગ્ન કરી લે
ધોબી: કંઈક વિચાર કરો બોલતા તે તો મારી મોટી બેન છે
વૈભવી: પરણી જા પત્ની થઈ જશે
દિવ્ય પ્રકાશ: વૈભવી જીભ પર લગામ રાખો(વેવાણ પાસે જઈ) તમને આટલી બધી ચિંતા તમારી દીકરીની થતી હોય તો તમારી દીકરીને લઈ જાઓ સાથે સાથે મારા આ નપાવટ દીકરાને પણ લઈ જાય એ પણ તમે આપ્યો
દેવ: પપ્પા! હું અહીંથી ક્યાંય નહીં જાઉં હું તો આ ઘરનો વારસદાર છું ઘર છોડીને તમે જાવ (પોતાના નામે કરી દીધેલ ઘરના કાગળિયા બતાવે છે) આ ઘર હવે મારું છે આમેય વૈભવી ની તબિયત સારી રહેતી નથી એટલે તમે જ ભાડાનું ઘર સુધી લો
ધોબી: શેઠજી તમારે ભાડાનું ઘર શોધવાની જરૂર નથી તમે મારી સાથે ચાલો તમને ફાવે તો મારા જ ઘરે રહેજો
સૂર્ય પ્રભા: ધોબી અમે તારી સાથે કઈ રીતે આવી શકીએ એક તો માંડ માંડ કરી તું તારું ભરણપોષણ કરતો હો એમાં અમે તારી ઉપર બોજ કેમ બનીએ
ધોબી: શેઠાણી તમે મારી ઉપર બોજ નહીં બનો પણ મને મા બાપ મળશે
કામવાળી: હા શેઠાણી ધરમશી સાથે ચાલ્યા જાવ
દિવ્ય પ્રકાશ: દેવ! સાંભળે છે આ ધોબી અમને આશરો આપવા તૈયાર થયો છે
વેવાણ: તો પછી એક કામ કરો ને આ ધોબી જોડે તમારી દીકરીને પરણાવી દીધો તમે તમારી દિકરી સાથે રહેજો હું મારી દિકરી સાથે રહીશ
ધોબી:(ગુસ્સે થઈને) મારો હાથ તમારી ઉપર ઉપડી જાય એ પહેલા તમે અહીંથી ચાલ્યા જાવ ધનશ્રી એ તો મારી બહેન છે મારા કાકાની દીકરી છે
દિવ્ય પ્રકાશ: કાકાની દીકરી
કામવાળી: હા! કાકાની દીકરી છે શેઠજી
ધોબી:(સૂર્ય પ્રભા પાસે જઈને) કાકી હું ધોબી નહીં પણ તમારો ભત્રીજો સુકેતુ છું
દિવ્ય પ્રકાશ: સુકેતુ
ધોબી: હા કાકા મારા મમ્મી પપ્પા એક્સિડન્ટમાં મરી ગયા પછી હું તમારી સાથે રહેતો હતો તમે મને ખૂબ પ્રેમ કરતા હતા પણ માફ કરજો કાકી. કાકી ને મારું રહેવું બિલકુલ ગમતું નહોતું એટલે તમે મને અનાથ આશ્રમમાં મૂકી દીધો હતો અનાથ આશ્રમમાં ભણ્યો ગણ્યો અને આજે ક્લાસ વન ઓફિસર છું પરંતુ મને મારા જીવનમાં સંતોષ  ના મળ્યો એટલે ધોબી બની અહીંયા તમને મળવા આવતો રહેતો હતો કપડાં તો હું પણ લોન્ડ્રીમાં જ ધોવા આપું છું તમારા કપડાં પણ હું લોન્ડ્રીમાં જ ધોવડાવી આપતો હતો કાકી તમને કામમાં તકલીફ પડતી હતી ને એટલે જ આ મારી પત્નીને કામવાળી તરીકે મોકલી છે
ધનશ્રી: અંબા! તું મારી ભાભી છે
ધોબી: હા બેન આ અંબા નહીં પણ સુલોચના છે એ પણ મારી જેમ અનાથ છે મા બાપના પ્રેમ માટે અમે બંને તડપતા હતા મા બાપ ના દર્શન કરવા માટે અમે અહીં આવ્યા જુવો કાકી અમને તમારો પ્રેમ  નાનું કામ કરવામાં  મળતો હતો અને અમે બંને ખુશી ખુશી કરતા હતા મા બાપ ના દર્શન મળે  એમાં જ અમારું સુખ છે
સૂર્ય પ્રભા: પણ કેવી રીતે માની લઉ કે તું સુકેતુ છે હું તો મારા પેટના દીકરા ને પણ નથી ઓળખી શકી તો તને કેમ ઓળખું
દિવ્ય પ્રકાશ: પેટના દીકરા માટે તો તે આ સુકેતુને મારાથી દૂર કર્યો હતો
ધોબી: ખબર છે કાકા તમે મને આશ્રમ માં મુકવા આવ્યા ત્યારે તમારું હૃદય ખૂબ રડી રહ્યું હતું કાકી મારી ઓળખાણ તમને જોઈએ છે (શર્ટ ઉંચુ કરી બતાવે છે) યાદ છે કાકી હું અને દેવ રમતા હતા દેવ ને જરાક ઠેસ વાગી અને તમે મને જાણી જોઇ દજાડ્યો હતો
દિવ્ય પ્રકાશ: બેટા મને બરોબર
યાદ છે
સૂર્ય પ્રભા:(સુકેતુ પાસે જઈને) મને માફ કરી દે દીકરા મે તારું બાળપણ છીનવ્યું છે આટલા દિવસથી તુ આવતો રહ્યો પણ મેં ક્યારેય તને ના ઓળખ્યો
ધોબી: કાકી હવે તો મને ઓળખ્યો ને! ચાલો તમે અહીંથી. અહીંયા રહેવાની કંઈ જ જરૂર નથી
કામવાળી: કાકા કાકી આપણી પાસે બધું જ છે ગાડીવાડી નોકર-ચાકર. ધનશ્રીબેન ચાલો સામાન પેક કરવા માંડો અહીંયા રહેવાની હવે કોઈ જરૂર નથી
સૂર્ય પ્રભા: પણ બેટા કેમ તારી સાથે આવું જેને મેં અનાથ ઘણી આશ્રમમાં મુક્યો તેનો
 આશ્ચર્ય મારાથી કેમ લેવાય
કામવાળી: કાકી સુકેતુ એકલો અનાથ નથી હું પણ અનાથ છું અમને બંનેને મા બાપ ની જરૂર છે એક ભાઇને બેન ની જરૂર છે
ધોબી:(ધનશ્રી પાસે જઈને) બેન આ રક્ષાબંધન ના દિવસે તારા હાથે રાખડી બાંધવાનું મને સૌભાગ્ય સાંપડશે (દેવ પાસે જઈને) દેવ તને જો સમય મળે તો મારા મા-બાપ ને મળવા ચોક્કસ આવજે જા સુલોચના બધાનો સામાન પેક કરી આવ હવે તો અહીંયા મારો પણ શ્વાસ રૂંધાય છે
(ધનશ્રી અને સુલોચના સામાન પેક કરવા જાય છે)
દિવ્ય પ્રકાશ: બેટા સુકેતુ તારા ઉપકાર નો બદલો કઈ રીતે વાળીશું છે
ધોબી: મારી સાથે રહીને કાકા!
 દિવ્ય પ્રકાશ:(દેવ પાસે જઈને) તારી માએ તારા માટે કરીને સુકેતુને ઘણો જ દુઃખી કર્યો હતો છતાં પણ તે આજે અનાથ થઇ ને પણ અમને સાથ આપી રહ્યો છે શરમ આવવી જોઈએ તને વૈભવી હવે તું પણ એશો આરામથી જિંદગી જીવજે હવે તારી ઉપર સાસુ-સસરા કે નણંદનો બોજ નહિ હોય
(અંબા અને ધનશ્રી સામાન પેક કરીને આવે છે)
કામવાળી: તો ચાલો સુકેતુ હવે આપણો પરિવાર પૂરો થયો
(બધા નીકળવા ની તૈયારી કરે છે)
દેવ: મમ્મી પપ્પા થોડા દિવસ રોકાઈ જાવ શાંતિથી જજો મને તમારા વગર નહીં ચાલે
વૈભવી: જવા દેને દેવ
કામવાળી: વૈભવી તું ચિંતા ના કરીશ હવે તો તું મારા પગ પકડીશને તો પણ મા બાપ તને પાછા નહીં મળે
(બધા નીકળે છે દેવ નિરાશ થઈને બેસી  રહે છે)
વૈભવી: તારે નિરાશ થવાની કોઈ જરૂર નથી
વેવાણ: બેટા દેવ તમે ચિંતા ના કરશો હું બધું જ સંભાળી લઈશ
દેવ: મારા મમ્મી-પપ્પા વગર એક દિવસ પણ રહ્યો નથી
વૈભવી: હું છું ને દેવ
વેવાણ: જ્યાં સુધી વૈભવી ની દિલેવરી નહીં થાય ત્યાં સુધી હું તમારી સાથે જ રહીશ તમે જરા પણ ચિંતા કરતા નહીં તમારા પપ્પાને પણ આપણે અહિયાં જ બોલાવી લઈશું
(દસ મહિના પછી)
 દેવ:(ફોન કરે છે) પપ્પા તમે જલ્દી ઘરે આવો હવે અહીંયા મારો શ્વાસ રૂંધાય છે મને તમારી ખૂબ જ જરૂર છે
વૈભવી: શા માટે તારા પપ્પાને ફોન કરે છે એને બોલાવવાની કોઈ જરૂર નથી હવે આ ઘર મારું છે તું જ તારા પપ્પા પાસે ચાલ્યો જા ન
દેવ: (ગળગળા અવાજે) વૈભવી તે મારા બાળકને
વેવાણ: મારી નંખાવ્યુ
 જમાઈ રાજ
વૈભવી: મમ્મી એ તારા જમાઈ હતા
દેવ: હતા એટલે
વૈભવી: લે આ કાગળ સાઇન કરી ચાલવા માંડ
(દિવ્યપ્રકાશ, સૂર્ય પ્રભા, ધનશ્રી, ધોબી, કામવાળી આવે છે)
દેવ: પપ્પા મને માફ કરી દો (મમ્મીને ભેટી પડે છે) મમ્મી મને માફ કરી દે હું તમારો ગુન્હેગાર છું
ધોબી: શું થયું તે તું માંડીને કે ખબર પડે અમને કંઈક
વૈભવી: હવે આ દેવની મને કોઈ જરૂર નથી આ ઘર હવે મારું છે
દેવ: પપ્પા વૈભવી ના પ્રેમમાં પાગલ બની આંધળો થઈ ગયો હતો તેની ઉપર વિશ્વાસ કરી તમને મેં દુઃખી કર્યા છે
દિવ્ય પ્રકાશ: બેટા અમે તો જરાય દુઃખ નથી મેં તને પહેલા જ કીધું હતું જન્મ બ્રાહ્મણ કુળમાં છે વિચારો બ્રાહ્મણના નથી તારી આંખમાં પાટા બાંધ્યા હતા તને કંઈ જ દેખાતું નહોતું
સૂર્ય પ્રભા: બેટા હવે આમાં મારાથી કંઈ જ  નહીં થાય
ધનશ્રી: અમે પણ સુકેતુ ના આશ્રિત છીએ
દેવ:(સુકેતુ પાસે જઈને) સુકેતુ મારા  ઉપર તારો બહુ મોટો ઉપકાર છે હજુ પણ મને આશ્રય આપી એક વધુ ઉપકાર કરી લે
ધોબી: ના રે ના મારા ભાઈ મેં કોઈ જ ઉપકાર કર્યો નથી હું તો આ મા-બાપની કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરું છું મારા મા-બાપના ગયા પછી મારા આ મા-બાપે જ મને આશરો આપ્યો હતો એ હું કઈ રીતે ભૂલી શકું હા તારી ઉપર ના પ્રેમના કારણે કાકીએ મને ઘણી વખત હડધૂત કર્યો હતો પણ એ બધી વાતો તો હું ક્યારનો ભૂલી ગયો છું
સૂર્ય પ્રભા: બેટા સુકેતુ મારા ગુન્હાને ભૂલીને મારી ઉપર બહુ મોટો ઉપકાર કર્યો છે હજુ પણ આ દેવને સાથે રાખી મને તારી ઋણી બનાવી દે
કામવાળી: કાકી ઉપકાર કરવાવાળા અમે કોણ દેવભાઈ! તમે ચાલો મારી સાથે આપણા પરિવારમાં તમારી જ ખોટ હતી
દેવ: વૈભવી હું જાઉં છું
કામવાળી: વૈભવી તેં તારી જાતે જ તારા સુખ ને ઠોકર મારી મારી જોળી પરિવારના સુખથી ભરી દીધી
(વૈભવી - વેવાણ મોં બગાડે છે)
દેવ: તમે મા દીકરી ક્યારેય સુખી નહીં થાવ
દિવ્ય પ્રકાશ: જરૂરત હતી ત્યારે જાલી એની આંગળી
સૂર્ય પ્રભા: એની જિંદગી બનાવવા નીકળી હતી હું પાંગળી
ધનશ્રી: મમ્મી તે જેને કર્યો હતો અનાથ તેનો જ મળ્યો આપણને સાથ
દેવ:આ અભાગીયાના પરિવારને મળ્યો"અનાથ નો સાથ"
(વેવાણ અને વૈભવી ને છોડી બધા જ એકબીજાને ભેટી પડે છે)
         વર્ષા. જે. લીંબાણી ✍🏻

સમાપ્ત......🙏🏻🌹🙏🏻

ગુરુપૂર્ણિમાની શુભેચ્છાઓ...

 *લઘુતા* અને *ગુરુતા* વચ્ચેનો ભેદ સમજાવે તે એટલે ગુરુ...
જગત ને ચલાવવા વાળી શક્તિ મારી અંદર બેઠી છે આ *આત્મવિશ્વાસ* જગાડે તે એટલે ગુરુ...
જેની પાસેથી *હિંમત* મળે છે
જે ની પાસેથી *પ્રેરણા* મળે છે
જેની પાસેથી *સ્થિરતા* મળે છે
જેની પાસેથી *પરસન્માન* મળે છે
જેની પાસેથી *ભાવ* મળે છે
અને જેની પાસે થી રોજ નવું શીખવાનો *ઉત્સાહ* મળે છે એવા સર્વે મારા ગુરુઓ છે,
અને એટલે જ ભગવાન *ગુરુદત્તાત્રેયના* પણ અનેક ગુરુ હતા..
ગુરૂ પૂજન એટલે *સત્યનું* પૂજન.
ગુરુપૂજન એટલે *જ્ઞાનનું* પૂજન.
ગુરુપૂજન એટલે *અનુભવોનું* પૂજન.

 *જીવ, જગત અને જગદીશની*
સાચી ઓળખ આપનાર
આધ્ય ગુરૂ એવા *શંક્રાચાર્યને*
ગીતા જેવા અનન્ય જીવનગ્રંથને
માણસ સુધી પહોચાડનાર *વેદં વ્યાસજીને*
સમગ્ર વિશ્વને વસુદૈવકુટુંબકમ બનાવનાર,
જગતગુરૂ ભગવાન *શ્રીકૃષ્ણને* મારા
આજના મંગલદીને કોટિ કોટિ વંદન...jn

Saturday, July 4, 2020

"અનાથ નો સાથ"(ભાગ-૨)

(દીકરો લગ્ન કરી પોતાની પત્ની સાથે ઘરમાં પ્રવેશ કરે છે બધા જ સ્તબ્ધ થઈ જાય છે)
સૂર્યપ્રભા: બેટા જો તો ખરી આવું તો મેં સ્વપ્નમાં પણ ધાર્યું નહોતું
દેવ:(પગે લાગે છે) મમ્મી મને આશીર્વાદ આપ
(સૂર્યપ્રભા એક ડગલું પાછી ખસી જાય છે દેવ પપ્પા પાસે જાય છે)
દિવ્ય પ્રકાશ:(નિસાસો નાખી બેસી જાય છે) દેવ મારી પાસે ન આવીશ તને ખબર નથી તે મારી આબરુ ને નેવે મૂકી દીધી છે લગ્ન કરી મોટો આશિર્વાદ માગવા નીકળી પડ્યો છે
દેવ: પપ્પા આ વૈભવી છે હું તને ખૂબ પ્રેમ કરું છું તેની સાથે લગ્ન કર્યા એમાં તમારી આબરૂ ક્યાં નેવે મુકાઈ ગઈ આશીર્વાદ આપો પપ્પા (પગે લાગવા જાય છે બંને)
દિવ્ય પ્રકાશ: મારા આશીર્વાદ સસ્તા નથી કે તું ફાવે તેની સાથે લગ્ન કરે અને હું તેને આશીર્વાદ આપી સ્વીકારી લઉ
દેવ: મમ્મી પપ્પાને સમજાવને વૈભવી સારી છોકરી છે
સૂર્યપ્રભા: મને કંઈક સમજાય તો હું એમને સમજાવું તે તો મારા જ પગની નીચેથી જમીન ખસેડી લીધી છે તને મોટો આ દિવસ જોવા માટે નહોતો કર્યો તે તો મારા બધા જ અરમાનોનું ખૂન કરી નાખ્યું છે ખૂન
વૈભવી: દેવ તારી મમ્મી શું બોલે છે જાણે આપણે લગ્ન કરી કોઈ મોટો ગુન્હો કર્યો હોય
દિવ્ય પ્રકાશ: ગૂન્હો નહીં પણ માબાપની ઈચ્છાને, અરમાનને ઠુકરાવ્યા આવ્યા છે ધનશ્રી તારા આ નપાવટ ભાઈ ને કહી દે અહીંથી ચાલ્યો જાય
ધનશ્રી: પપ્પા તેને માફ કરી દો એ બંને જણ પ્રેમથી રહેતા હોય વૈભવીને પણ આપણી સાથે રહેવામાં વાંધો ના હોય તો તમને શું વાંધો છે
દિવ્ય પ્રકાશ: બેટા તને નહીં સમજાય એ કોણ છે કયા ખાનદાનની છે એ જાણ્યા વગર એને કેમ અપનાવાય
વૈભવી: પપ્પાજી હું બ્રાહ્મણ છું ઊંચા કુળ ની છું તમને મને પુત્રવધુ તરીકે સ્વીકારી જ પડશે
દિવ્ય પ્રકાશ: સ્વીકારવી જ પડશે એ કહેવા વાળી તું કોણ આ મારું ઘર છે અને અહીં મારી જ મરજી ચાલશે
સૂર્યપ્રભા: દેવ! તારા પપ્પાની વાત સાચી છે એ ઘરના વડીલ છે તે ભૂલ કરી છે તારે તેનું પ્રાયશ્ચિત કરવું જ પડશે (દિવ્ય પ્રકાશ પાસે જાય છે) તમે પણ નાહકની જીદ કરો છો હવે માફ કરી દો  અપનાવી લો પુત્રવધૂને આશીર્વાદ આપી દો
દિવ્ય પ્રકાશ: નહીં સ્વીકારવું એને હું(વેવાણ આવે છે)
વેવાણ: કેમ નહીં સ્વીકારો
દિવ્ય પ્રકાશ: તમે વળી કોણ છો?
દેવ: પપ્પા વૈભવ ની મમ્મી છે
વેવાણ: જય શ્રી કૃષ્ણ બેન હું વૈભવની મમ્મી છું તમારી વેવાણ
દિવ્યપ્રકાશ: તમારી દીકરી સાથે લગ્ન મારા દીકરાએ કર્યા છે પણ અમે તેને અપનાવ્યા નથી તમને વેવાણ શબ્દનુ સંબોધન કરવાનો કોઈ અધિકાર નથી
વેવાણ: કેમ નથી હકથી તમારી વેવાણ છું
દિવ્યપ્રકાશ: દેવ તને ખબર છે નાતે બ્રાહ્મણ છે પણ વિચાર અને સમાજમાં મોભો?
વૈભવી: તમારા ઘરની વહુ બની એટલે સમાજમાં મોભો વધી ગયો ખરું ને દેવ
વેવાણ: સાચી વાત છે બેટા
 વેવાઈ તમારો મોભો એ અમારો મોભો
દિવ્ય પ્રકાશ: હું દેવને પૂછું છું
દેવ: પપ્પા તમને સાચી વાત કરૂ તો વૈભવીના પપ્પા આખો દીવસ જુગાર રમવામાં જ કાઢે છે
દિવ્યપ્રકાશ: તને શરમ નથી આવતી આવા જુગારીને  મારા વેવાઈ બનાવું
વેવાણ: કેમ ના બનાવો વેવાઈ હું પણ જોઉ છું
સૂર્યપ્રભા: આટલો બધો હક મારવાની તમારે કંઈ જરૂર નથી
વેવાણ: શું કામ ના હોય? તમારા દીકરાએ ભૂલ કરી છે તેને તો તમારે ભોગવવી જ પડશે
સૂર્ય પ્રભા:(દેવ પાસે જઈને) શાની ભૂલ કરી છે બોલ દેવ શુ કામ મોં બંધ કરી ઉભો છે
વેવાણ: એ શું બોલે? હું જ કહી દઉં
દિવ્ય પ્રકાશ: એ શું કામ નહીં  બોલે ( દેવ પાસે જઈને) એટલો મોટો તે કયો ગુનો કર્યો છે તું બોલી પણ શકતો નથી
વેવાણ: એ નહીં બોલી શકે વેવાઈ કારણકે આ મારી ભોળી દીકરી તેના બાળકની મા બનવાની છે
(દિવ્ય પ્રકાશ અને સૂર્યપ્રભા સાથે બોલે છે)દેવ(નિસાસો નાખીને બેસી જાય છે)
સૂર્ય પ્રભા:(રડતા રડતા) તે તો સમાજમાં મોં બતાવવા જેવા પણ ન રાખ્યા અમને
વેવાણ: એટલે જ કહું છું મારી દીકરીને અપનાવી લો બધું જ સચવાઈ જશે
સૂર્ય પ્રભા:(દિવ્ય પ્રકાશ પાસે જઈને) મને તો કંઈ જ સમજાતું નથી હવે શું કરવું
દિવ્ય પ્રકાશ: તારા લાડનુ પરિણામ છે હવે તેને ભોગવે
 જ છૂટકો જા બેટા  ધનશ્રી તારા ભાઈ ને વધાવી લે (સૂર્યપ્રભા અને ધનશ્રી અંદર જાય છે કામવાળી બહાર આવે છે)
વેવાણ: હવે સમાજમાં બધાનું નામ રહી જશે
કામવાળી: (જતા જતા) તમારી દીકરી તો નામ નહિ બોણેને
વેવાણ: કામવાળા એ વચ્ચે નહીં બોલવાનું
કામવાળી: (પાછી વળીને)કામ વાળી છું પણ સાથે સાથે ઈજ્જત વાળી પણ છું
(ધનશ્રી અને સૂર્ય પ્રભા વધાવવાની સામગ્રી લઈને બહાર આવે છે )
વૈભવી: સાસુમા તમે જરાય ચિંતા ના કરો
વેવાણ: જોયા મારી દીકરીના સંસ્કાર
દિવ્યપ્રકાશ: એ તો વખત આવે  ખબર પડે
વૈભવી: મમ્મી  તું જા હું બધું સંભાળી લઈશ
વેવાણ: (વૈભવી નો હાથ પકડી સાઈડ પર લઈ જાય છે) જો બધું સંભાળી લેજે આપણા પ્લાનમાં ક્યાં આઘુ પાછું ન થાય કોઈ ભૂલ કરતી નહીં)
વૈભવી: મમ્મી હું તારી દીકરી છું
 તું ચિંતા ના કરીશ
(બધા ચૂપચાપ બેઠા છે વેવાણ જાય છે)
ધોબી:(રાગથી) કપડા લઈ આવી ગયો છું કપડાં લઈ લો (વૈભવ જોઈને) આ વળી નવી ફન્ટી ક્યાંથી આવી
કામવાળી: જીભ ઉપર લગામ રાખો ધરમસિંહ ધોબી ફન્ટી નથી આ તો આપણા નવા શેઠાણી છે
ધોબી: નવા નકોર છે
કામવાળી: હા તને કંઈ વાંધો છે તે હમણાં જ લગ્ન કરીને આવ્યા છે તારે બીજું કંઈ જાણવું છે
ધોબી: કંઈ નહીં પણ શેઠના તો લગ્ન થઈ ગયા પણ તારે ધોબણ બનવું છે
કામવાળી: શરમ કર શરમ (ધોબી જતો રહે છે)
સૂર્યપ્રભા: ધનશ્રી ભાભી ને અંદર લઈ જા(નણંદ-ભોજાઈ અંદર જાય છે)
દિવ્યપ્રકાશ: દેવ કાન ખોલીને સાંભળી લે તે ભૂલ કરી છે અમને ના ભોગવવી પડે
દેવ: મને કંઈક સમજાય એવું બોલો પપ્પા
સૂર્ય પ્રભા: જો તારી પત્ની ના કારણે અમને અને ધનશ્રીને ક્યારેય તકલીફ ન પડે તેનુ ધ્યાન તારે રાખવાનું છે
દેવ: હા મમ્મી એ મારી જવાબદારી હવે તો તું ખુશ છે ને
સૂર્ય પ્રભા: બેટા બાળકોની ખુશીમાં જ મા-બાપ ની ખુશી સમાયેલી છે
દિવ્ય પ્રકાશ: મા બાપની  ખુશી શામાં છે એ બાળકો ક્યારેય નથી વિચારતા
(બંને જણા અંદર જાય છે)
દેવ: વૈભવી ઓ વૈભવી
વૈભવી: બોલ શું કામ હતું
દેવ: જો હું ઓફિસે જાઉ છું તને છોડીને જવાનું તો બિલકુલ મન થતું નથી પણ હમણાં નવી નવી કંપની બદલી છે એટલે કામની થોડી વધારે ધમાલ રહે છે
ધનશ્રી: દેવ આજે તું ઓફિસે જવાનું રહેવા દે
(દેવ જાય છે)
વૈભવી: ધનશ્રી બેન દેવને જવા દો અને તમે પણ આરામ કરો હવે તમારે કોઈ કામની ચિંતા કરવાની જરૂર નથી
ધનશ્રી: કેમ કામની ચિંતા ના હોય આપણે બંને સાથે મળીને કામ કરીશું
કામવાળી: (આવે છે) બંને જણા મારા માટે કંઈક કામ રાખજો
ધનશ્રી: અંબા તારા માટે પણ ઘણું કામ છે અમે બંને રસોઈ બનાવી શું તું બીજું કામ કરજે ( કામવાળી ગીતો ગાતા ગાતા સફાઈ કરે છે)
વેવાણ: ક્યાં ગયા બધા કોઈ દેખાતું નથી
કામવાળી: ઓહો હો આવો વેવાણ આવો કોનું કામ હતું તે તમારે આટલામાં પાછું આવવું પડ્યું
વેવાણ: ગમે તેટલા માં પાછી આવી તારે શું?
કામવાળી: મારે કંઈ નહીં હો! ઉભા રહો ઉભો ના રહેવાય તો બેસી જાવ હું ભાભી ને બોલાવી લાવું (કામવાળી જાય છે બોલાવવા)
વેવાણ:(વેવાણ બેસે છે) ઘર તો સારું છે વર પણ ફસાયો છે દીકરી સુખી તો આપણે સુખી આપણો તો ભવ સુધરી ગયો
વૈભવી:(આવે છે) મમ્મી કેમ તું પાછી આવી
વેવાણ: બેટા! તારા હાથ શાનાવાળા છે
વૈભવી: એ તો હું લોટ બાંધતી હતી
વેવાણ: કામ કરવા પણ માંડી ગઈ
વૈભવી: કામ તો કરવું જ પડે ને પોતાના ઘરમાં કામ કરવામાં શું વાંધો
વેવાણ: આટલામાં  તો પોતાનું બોલી પડી તબિયત સાચવજે
વૈભવી: મમ્મી મને બરોબર છે
વેવાણ: બરોબર વાળી તું થોડી કામવાળી છે મારી દીકરી તો ઘરની રાણી છે રાણી
વૈભવી: મમ્મી રાણી જ છું તું મારી ચિંતા છોડ અને જા મારે કામ છે
વેવાણ: કામ છે વાળી ના જોઈ હોય તો મોટી. તું કામ કરીશ તો પેલી ઘરે બેઠી છે તારી નણંદ શું કરશે અને ઘરમાં વળી કામવાળી પણ છે
વૈભવી: મમ્મી ધનશ્રી પાસે થોડું બધું કામ કરાવાય
વેવાણ: કેમ ન કરાવાય! અહિંયા આખી જિંદગી તારે પાળવાની છે
વૈભવી:  મમ્મી  એનું પણ ઘર છે
વેવાણ: આટલી વારમાં આટલી બધી બદલાઈ ગઈ આટલું બધું ડાહ્યા થવાની કોઈ જરૂર નથી આખી જિંદગી ઢસેડાઈશ
વૈભવી: મમ્મી મને હવે તારી વાતમાં કોઈ રસ રહ્યો નથી મારું ઘર ના બગાડતી એક તો માંડ માંડ દેવના મમ્મી-પપ્પાએ મારો સ્વીકાર  કર્યો છે
વેવાણ: માંડ માંડ શાનો સ્વીકાર કર્યો છે ના કરે તો જાય ક્યાં અહીંયા આવ તને સમજાવું કાનમાં સમજી લેજે સાનમાં
(મા દીકરી કાનમાં વાત કરે છે)
વેવાણ: સમજી ગઈ હોશિયાર રહેજે મારા કરેલા ઉપર પાણી ના ફેરવતી બરાબર ધ્યાનથી કામ લેજે હું જાઉં છું (વેવાણ જાય છે વૈભવી ખુરશી ઉપર પગ ચડાવી બેઠી છે દેવ આવે છે)
દેવ: વૈભવી કેમ એકલી બેઠી છે (વૈભવી ના ખભા પર હાથ મૂકે છે)
વૈભવી:(દેવનો હાથ પકડીને) કાંઈ નહીં દેવ તને તો ખબર છે ને મારી તબિયત
દેવ: શું થયું વળી તારી તબિયતને આ હાથ શાનાવાળા છે
વૈભવી: આતો લોટ બાંધતી હતી ઘરનું કામ તો મારે જ કરવું પડે ને ઘરની વહુ છું તો
દેવ: તારા થી ના થાય તો રહેવા દે ને
વૈભવી: દેવ તું ના પાડે છે પણ ઘરમાં બધા તારા જેવા થોડા છે બધા બતાવે એ કામ તો મારે કરવું જ પડે ને
 દેવ: જો તારાથી ન થાય તો તું રહેવા દે તને કોઈ કંઈ જ નહિ કહે મમ્મી  અને બેન ને ખબર નહીં હોય કે તારી તબિયત સારી નથી
વૈભવી: તારી મમ્મીએ જ આ બધું કામ કરવાનું કહ્યું હતું
દેવ: તે મમ્મી ને કહ્યું હતું તારી તબિયત સારી નથી
સૂર્ય પ્રભા:(અંદરથી બોલે છે) દેવ આવી ગયો બેટા તો ચાલો તું અને વૈભવી જમવા બેસી જાવ
 વૈભવી: બધું કામ મારી પાસે કરાવી હવે તું આવ્યો એટલે ડાહ્યા થાય છે
દેવ: એ જે હો એ હવે ચાલ આપણે  જમી લઈએ
વૈભવી: મારે નથી જમવુ
સૂર્ય પ્રભા:(અંદરથી આવે છે) કેમ નથી જમવું બેટા તબિયત ખરાબ છે કે શું
દેવ: મમ્મી એની તબિયત ખરાબ છે કામ કરીને થાકી ગઈ છે
સૂર્ય પ્રભા: જો બેટા તારી તબિયત સારી ના હોય તો તારે અમને કહી દેવાનું હું અને ધનશ્રી છીએ અને વળી અંબા પણ બધું જ કામ સરસ કરી લે છે આવા દિવસો માં ભૂખ્યા રહેવું સારું નહીં જમીલે પછી આરામ કરજે કાલે તું કંઈ જ કામના કરતી
વૈભવી: પરમ દિવસે તો પાછું કરવું જ પડશે ને
સૂર્ય પ્રભા: ઘરના કામ કર્યા વગર કેમ ચાલે તબિયત નરમ-ગરમ હોય ત્યારે નહીં કરવાનું કંઈ વાંધો નહીં અને જો બેટા આવા દિવસો માં શરીરને સંપૂર્ણ આરામ ન અપાય  અને વધારે પડતું કામ પણ ના કરાય
વૈભવી: જો દેવ સાંભળ્યું ને કેવું બોલે છે પણ અંદર તો કડવાસ ભરી છે
દેવ: જે મોમા આવે તે બોલવું યોગ્ય  નથી
વૈભવી: કેમ ન બોલવું (મોં બગાડી અંદર જતી રહે છે)
સૂર્ય પ્રભા: દેવ વૈભવી અમારી સાથે શેટ કઈ રીતે થશે મને તો મારી દીકરીની ચિંતા થાય છે
દેવ: મમ્મી તું ચિંતા ના કરીશ હું તને સમજાવીશ (અંદર જાય છે) વૈભવી ઓ વૈભવી
(સૂર્યપ્રભા કપાળે હાથ દઈ બેઠી છે કામવાળી આવે છે)
કામવાળી: શું થયું છે શેઠાણીબા
સૂર્ય પ્રભા: કંઈ નહિ અંબા
કામવાળી: આટલા દિવસથી તમારી સાથે રહું છું ને તમે કંઈક મારાથી છુપાવો એ મને ખબર ન પડે ભાભીએ કંઈ કીધું
સૂર્ય પ્રભા:(આંસુ લુછતા) અંબા વૈભવી આપણી સાથે સેટ થાય તેવું મને લાગતું નથી
દિવ્ય પ્રકાશ:(આવે છે) તેમાં વૈભવી નો વાંક નથી તેનું આખું ખાનદાન જ એવું છે બાપ જુગારી હોય એની દીકરી કેવી હોય? એને અપનાવી ને આપણી મોટી ભૂલ કરી છે પણ આપણે કરીએ પણ શું આપણા લોટમાં જ કાંકરા હોય તો બીજાને શું કહેવાનું
સૂર્ય પ્રભા: દેવે જ આપણા હાથ ભાંગી નાખ્યા છે
કામવાળી: શેઠાણી બા તમે ચિંતા ન કરો સૌ સારાવાના થઈ જશે
(દેવ અને વૈભવી બહાર આવે છે દેવ મમ્મીની બાજુમાં બેસે છે)
દેવ: પપ્પા મારે તમને એક વાત કરવી છે
દિવ્ય પ્રકાશ: શું છે? બોલી દે જે હોય તે
દેવ: પપ્પા વૈભવની ઈચ્છા
દિવ્ય પ્રકાશ: શું છે વૈભવી ની ઈચ્છા જણાવી દે એટલે પૂરી થાય બોલ વૈભવી
વૈભવી: પપ્પાજી હું અને દેવ અલગ રહેવાનું વિચારીએ છીએ
સૂર્ય પ્રભા: કેમ? ભેગાં રહેવામાં શું વાંધો છે ઘરમાં ચાર જણ છીએ એમાંય ભાગલા
વૈભવી: સાસુમા મને તમારા બધાની સાથે રહેવાનું નહીં ફાવે હું અને દેવ એકલા રહીશું એ જ મને સૌથી વધુ ગમશે
દિવ્ય પ્રકાશ: રહેવા દે સૂર્યપ્રભા
(ગુસ્સે થઈને) આપણે કંઈ જ બોલવાની જરૂર નથી હજુ તો આગળ કેવા દિવસો આવશે
દેવ: પપ્પા તમને શું વાંધો છે સૂર્ય પ્રભા: કેમ વાંધો ના હોય ખબર નથી હે ભગવાન આના કારણે અમારી સાથે શું શું થશે તું અમને શક્તિ આપજે હજુ તો અમારે કેવા દિવસો જોવાના છે
        વર્ષા જે. લીંબાણી ✍🏻

"અનાથ નો સાથ" (ભાગ-૧)

"અનાથ નો સાથ"(પાત્રો)

દિવ્ય પ્રકાશ-શેઠ
સૂર્યપ્રભા-શેઠાણી
ધનશ્રી-દીકરી(વિધવા)
દેવ-દીકરો
વૈભવી-પુત્રવધુ
વેવાણ-દેવની સાસુ
ધોબી
કામવાળી
(શ્રીમંત પરિવારનું દ્રશ્ય)
દિવ્ય પ્રકાશ: સૂર્યપ્રભા! ઓ સૂર્યપ્રભા સાંભળે છે થોડીવાર બહાર આવજે
સૂર્યપ્રભા: શ્રી રામચંદ્ર કૃપાલુ ભજમન(ગાતા ગાતા બહાર આવે છે)
દિવ્ય પ્રકાશ: રામધુન ગાવા કરતાં ક્યારેક મારા નામની ધૂન ગા તો જરા હું પણ રાજી રહો (suryaprabha નો હાથ પકડે છે)
સૂર્યપ્રભા: હાથ છોડો આ ઉંમરે તમને કઈ વિચાર થાય છે છોકરાએ જોશે તો
દિવ્ય પ્રકાશ: 45 વર્ષ પહેલા તને બધાની વચ્ચે હાથ આપતા ક્યાં વળી આવ્યો તો?
સૂર્યપ્રભા: તે વખતે આપણી યુવાની હતી લગ્નનું ટાણું હતું
દિવ્ય પ્રકાશ: ના ના એ વખતે યુવાની હતી કોને કીધું હવે ઘડપણ આવી ગયું! હું તો યુવાન જ છું ઘરડા થાય મારા જાનૈયા
સૂર્યપ્રભા: હા! હા! તમે તો જો જુવાન હશો પણ ઉમર દેખાઈ આવે છે એનું શું?
દિવ્ય પ્રકાશ: ઉંમર અને યુવાનીને કોઈ જ સંબંધ નથી હું જરા મારું દિલ ચીરી બતાવું તો હજુ પણ તારી તસવીર દેખાતી હશે
સૂર્ય પ્રભા: હવે વેવલા ના થાવ દિલ ચિરવા જશો તો આ ઉંમરે આખાય જશો (હસતા હસતા) મારે ઘણા કામ પડ્યા છે ક્યારે યુવાની'ની વાતો કરવી છે!
 (ઘરમાં જાય છે)
દિવ્યપ્રકાશ: ઘરડી થઈ ગઈ છે યુવાની તો આમાં સાવ ચાલી ગઈ છે
ધનશ્રી: પપ્પા કોણ ચાલી ગયું છે
દિવ્ય પ્રકાશ: કોઈ નહિ બેટા! તારું કામ કેવું ચાલે છે
ધનશ્રી: સારું ચાલે છે પપ્પા પણ કામ પ્રમાણે કમાણી નથી મહેનત પ્રમાણે વેતન નથી
દિ.પ્ર: બેટા તને તારા જીવનમાં એકલવાયું ના લાગે માટે તો તારે નોકરી કરવાની છે આપણને વળી ક્યાં જરૂર છે નોકરીની?
ધનશ્રી:
 ધનશ્રી: પપ્પા મને ખબર છે નોકરીની મને કંઈ જ જરૂર નથી પણ પપ્પા મને ક્યારેક વિચાર આવે છે કે આ જિંદગી એ મને કેવી અધવચ્ચે મૂકી દીધી છે મારી જીવનનાવ સાવ ડૂબી ગઈ છે એકલવાયા જીવનની આ એકલવાયા જીવનને તમે કામમાં પરોવી દીધી છે પપ્પા મને ક્યારેક એવો વિચાર આવે છે કે આમારા કયા જન્મનું પાપ હશે તેના પરિણામે આ જન્મે મને ભોગવવું પડ્યું
સૂર્ય પ્રભા: (આવે છે) બેટા! તૈયાર થઈ ગઈ છે વિધાતાના લેખ માં મેખ ન પડે સ્ત્રી તો સમર્પણ ની મૂર્તિ છે સહન કરવાની અનોખી શક્તિ ભગવાને આપણને આપી છે
ધનશ્રી: સાચી વાત છે મમ્મી પણ હું ઘણી વખત મારા નસીબ પર રડી રહી છું (બોલતી બોલતી અંદર જાય છે)
(ધોબી આવી છે બેલ મારે છે)
ધોબી: બેનથી બેનજી કપડા છે
દિવ્ય પ્રકાશ: કપડા તો હોય જ ને પહેરીએ છીએ તો ગમે એવો ગરીબ હોય ને તેની પાસે કપડાં તો હોય
ધોબી: નમસ્કાર શેઠજી મજાક ના કરો મારી
દિવ્ય પ્રકાશ: તારી મજાક મારાથી થાય પણ એ તો કે આ પૂનમ નો ક્યાં ગયો હતો
ધોબી: શામળાજી
દિવ્ય પ્રકાશ: માતાજી નહીં ને વળી શામળાજી કેમ?
ધોબી: જુઓ શેઠજ જ્યાં લાભ હોય ત્યાં આપણે જઈએ
દિવ્ય પ્રકાશ: શામળાજીમાં વળી તને શું લાગે છે? ત્યાં વળી કપડાં ધોવાનું ચાલુ કર્યું કે શું?
ધોબી: કપડા ધોવાનું નહીં શેઠજી આ બધું તમને નહીં સમજાય આવો વધુ વિગતવાર સમજાવો (દિવ્ય પ્રકાશ ધોબી પાસે જાય છે ખુરશી નીચે બેસી ધોબી સમજાવે છે)
દિવ્ય પ્રકાશ: થોડું ટૂંકમાં સમજાવજે ખબર પડી જશે
ધોબી: શામળાજીમાં પૂનમના દિવસે લાડવા હોય શેઠજી હું ખાવા બેઠો લાડવા આવ્યા પણ દાળ-ભાત આવે નહીં ત્યાં લગીર લાડવો કેમ ખવાય
દિવ્ય પ્રકાશ: હાથથી ખવાય એમાં દાળ ભાત ની ક્યાં જરૂર પડે
ધોબી: મેતો દાળ ભાત ની રાહ જોઈ ભાત આવ્યા દાળ આવી પેલા દાળ-ભાત ખાધા પછી લાડવો ખાધો વળી પાછા દાળ-ભાત ખાધા
દિવ્ય પ્રકાશ: કેમ ડબલ વખત દાળ-ભાત હતા
ધોબી: તમને નહીં સમજાય શેઠજી એમાં એવું હોય ને કે ઉલટી થાય તોય દાળ-ભાત નીકળે
 ઝાડા થાય તોય દાળ ભાત નીકળે
દિવ્ય પ્રકાશ :(હસે છે) ધોબી ધોબી તારી વાતમાં માલ છે હો ઉભો થા ઘરે જા ને કપડાં ધોવા માંડ
ધોબી: કપડા આપો તો જાઉં ને
સૂર્યપ્રભા:(કપડાં લઈ આવે છે) આપું છું પણ તારી વાતો પૂરી થાય તો આપું ને
ધોબી: (કપડા ગણતા ગણતા) બે દિવસ પછી આવીશ પણ હે શેઠાણી તમે એક દિવસ કામવાળી ની વાત કરતા હતા મારી નજરમાં છે
સૂર્ય પ્રભા: વ્યવસ્થિત જોઈએ
ધોબી: વ્યવસ્થિત જ છે પણ રહેશે તમારા ઘરે તમે કહેશો તે બધું જ કામ કરશે
સૂર્યપ્રભા: મોકલજે તો ખરા ગમે એવી હશે તો રાખીશું
ધોબી: સાંજ સુધીમાં આવશે અને તમે રાખજોજ
દિવ્ય પ્રકાશ: કામવાળી રાખી મહારાણી બનવાના છો એમ!
સૂર્ય પ્રભા: કેમ તમને કંઈ વાંધો છે
દિવ્ય પ્રકાશ: ના ના હો મને કંઈ જ વાંધો નથી રાખો તમ તમારે કામ વાળી રાખો પણ મને પાણી પાવા પાછા તમે જ આવજો મહારાણી
ધનશ્રી: (આવે છે) પપ્પા મમ્મી મહારાણી બનવાની છે
દિવ્ય પ્રકાશ: હા બેટા તારી મમ્મી કામવાળી રાખવાની છે સાંજે આવશે એને ચકાસશે પછી તારી મમ્મીને ગમશે તો ઘરમાં રાખશે
સૂર્યપ્રભા: બેટા હવે શરીરના સાંધા દુખે છે જરા વિચાર કર્યો છે
ધનશ્રી: મમ્મી હું છું ને બધું કામ હું કરીશ તું શું કામ કામવાળી નો વિચાર કરે છે
સૂર્યપ્રભા: હું તારી પાસે કામ કરાવી બાપનું પૂતળું બાંધવા નથી માગતી હું તારો જ વિચાર કર જ્યાં ખુશ રહે તે કામ કર બેટા! તારા મોમાં મારે હાસ્યની રેખા જોવી છે
 દિવ્ય પ્રકાશ: વાતોમાં ને વાતોમાં ભૂલી ગયો હું શું કહેતો તો આપણા ગામડે બાજુમાં જે
માધવદાસ રહે છે તેનો ફોન આવ્યો હતો આપણા દેવ માટે માગુ નાખતા હતા તેમના બેન ની છોકરી છે ભણેલી છે નોકરી કરે છે
સૂર્યપ્રભા: નોકરી કરતી છોકરી મારે નથી લેવી
ધનશ્રી: કેમ મમ્મી?
સૂર્યપ્રભા: નોકરીએ કરેને
દિવ્ય પ્રકાશ: ટોકરી તારે વગાડવાની
સૂર્યપ્રભા: તમને જ્યારે હોય ત્યારે મજાક જ સુજે છે પણ મારી મરજી નથી
ધનશ્રી: મમ્મી દેવ ને વાત કર વાંધો ના હોય તો તને શું વાંધો છે
સૂર્યપ્રભા:
સૂર્યપ્રભા: દેવ તૈયાર થઈ ગયો હોત તો બહાર આવ
દેવ: મમ્મી શું કામ બોલાવે છે શાંતિથી તૈયાર પણ થવા દેતી નથી
ધનશ્રી: દેવ તારા માટે છોકરી જોવા જવાનું છે
દેવ: મમ્મી મારે કોઈ ઉતાવળ નથી પહેલા મારી નોકરી પછી પરણાવજે છોકરી
દિવ્ય પ્રકાશ: છોકરી પણ નોકરી વાળી છે તારી ઈચ્છા હોય તો વાત કરૂ
દેવ: હમણાં મારી કોઈ ઈચ્છા નથી પહેલા મારે કંપની બદલવી છે પગાર ઊંચો મળી તેની શોધમાં છું ને વચ્ચે  ક્યાં આ બધા લફડા કરવાના
સૂર્યપ્રભા: રહેવા દો એની ઇચ્છા ના હોય તો (બેલ વાગે છે શેઠાણી દરવાજો ખોલવા જાય છે નવી કામવાળી આવે છે)
કામવાળી: શેઠાણી હું અંબા પેલા ધોબીએ તમારું સરનામું આપ્યું તમારે કામવાળી ની જરૂર છે ને
સૂર્ય પ્રભા: હા હા મેં જ ધોબી ને કીધું તું આવ આવ
દિવ્ય પ્રકાશ: સૂર્યપ્રભા હું ઓફિસે જાવ છું દેવ! ઓ દેવ તારે મારી સાથે આવવું હોય તો ચાલ હું જાઉં છું
દેવ: (અંદરથી) તમે જાઓ હું શાંતિથી આવીશ આજે મારી ઓફિસમાં રજા છે
ધનશ્રી: મમ્મી તો દેવ ને સમજાવ સારા સારા ઘરને આમ આપણે ના પાડી દઈશુ તો વળી આપણને પણ ક્યાંક પગ ઘસવાનો વારો આવશે તો?
દેવ:(આવે છે) શું કામ ચિંતા કરે છે આપણું ખાનદાન તો આખા ગામમાં વખણાય છે (મમ્મી પાસે જઈને) મમ્મીની વહુ તો દૂરથી આવશે દોડતી નહીં મમ્મી
સૂર્યપ્રભા: મારા દીકરા માટે તો સ્વર્ગ ની પરી  લાવીશ પરી
દેવ: પરી સાથે મને પરણાવી દે જે (બંને ભાઈ-બહેન હસે છે)
સૂર્યપ્રભા: તો ચાલે તો તમારા બંને માટે સ્વર્ગનું સુખ ખરીદીને તમને આપું
દેવ: સ્વર્ગનું સુખ પછી આપ જે પહેલા નાસ્તો આપ
કામવાળી: (બેઠા બેઠા બધું સાંભળે છે) બેનબા તમારો એકનો એક ભાઈ છે

ધનશ્રી: હા! કેમ પૂછ્યું?
કામવાળી: મારા પણ ચારભાઇ હતા બધા ભગવાનને વહાલા થઈ ગયા (રડે છે)
ધનશ્રી: શાંત થઈ જા   મમ્મી તને ઘરનું બધું કામ સમજાવી દેશે એટલે તારું મન તેમાં પરોવાઈ  જશે
(મા દીકરી અંદર જાય છે)
કામવાળી:(ઘરમાં બધું જુએ છે) ઘર તો સારું છે આપણે રહેવામાં વાંધો નહીં આવે
સૂર્યપ્રભા:(આવે છે) બાઈ તારું નામ શું કીધું હું તો ભૂલી ગઇ
કામવાળી: અંબા છે મારું નામ અંબા
સૂર્યપ્રભા: શું તને ઘરનું બધું કામ ફાવે રસોઈ માં બધું જ બનાવી શકે છે
કામવાળી: 5:00 વાગે ઉઠું ત્યારથી માંડી રાતના દસ વાગ્યા સુધી બધું જ કામ ફાવે
સૂર્યપ્રભા: દસ વાગ્યા પછી
કામવાળી: 10 થી પાંચ આરામ
સૂર્યપ્રભા: (હસે છે) હા હા 10 થી પાંચ આરામ કરજે પણ એ કહે પેલા કોઈના ઘરે કામ કર્યું છે
કામવાળી: ઘણાએ ઘરે કર્યું છે (થોડી આગળ આવી) વિશ્વાસ ના હોય તો મારા ઘરે જઈ જોઈ આવો બધાના ઘરમાં વાસણ છે ખબર પડી જશે
સૂર્યપ્રભા: તમે કોણ કોણ છો ઘરમાં
કામવાળી: ઉપર આકાશ નીચે ધરતી
સૂર્યપ્રભા: એટલે તારા ઘરમાં કોઈ નથી
કામવાળી: તમને ભોગવવી એ વાત કરી હશે ને હું અહીંયા જ રહેવાની છું મારુ કોઈ નથી હું અહીંયા રહું શેઠાણી
સૂર્યપ્રભા: હા હા રહેજે પણ બધું કામ ચીવટથી કરજે મને લગર વગર કામ નહીં ચાલે
કામવાળી: હા હા એકદમ ચોખ્ખું પાંચ જેવું કામ કરીશ તમ તમારે મને કામ માટે રાખો કામ તો શું તમારી પણ સેવા કરીશ
સૂર્યપ્રભા: હા જા અંદર ધનશ્રી આમને કંઈ કામ બતાવજે એટલે અત્યારથી જ કરવા માંડે કામ તો મને રહે આરામ
(મારી અંદર જાય છે શેઠાણી પગ ઉપર પગ ચડાવી બેઠા છે)
દેવ: મમ્મી હું જાઉં છું થોડું મોડું થશે રાહ જોતી નહીં
દિવ્ય પ્રકાશ: (આવે છે) ઓ કામવાળી આવી ગઈ તેનો ઠાઠ છે આ બધો
સૂર્યપ્રભા: હા! તમને તકલીફ છે કઈ
દિવ્યપ્રકાશ: મને નહીં તમને થશે
સૂર્યપ્રભા: શાની
ડી

દિવ્ય પ્રકાશ: શરીરની (પત્ની જોડી જઇ બેસે છે)
સૂર્યપ્રભા: આમ જોડે બેસવાથી કંઈ ના વળે મોટી મોટી વાતો કરો છો પણ આટલા વર્ષમાં મારા માટે કંઇક તો પહેરવા ઓઢવા  જેવું લાવો બીજા ની માફક મને પણ બતાવતા ફાવે
દિવ્ય પ્રકાશ: મારા માટે તો બતાવવા જેવો હવે આવશે તો તે તારા દીકરા ની વહુ!
સૂર્યપ્રભા:  મને તો એક જ ચિંતા થાય છે વહુ કેવી હશે
ધનશ્રી:(આવે છે) મમ્મી વહુ તો સારી જ આવશે
સૂર્યપ્રભા: મારી દીકરીને ખાતર પણ વહુ તો સારૅ લાવવી પડશે
ધનશ્રી: મમ્મી મારી ચિંતા છોડ મારા કર્મની કઠિનાઈ છે તેની સામે ઉભા રહેતા મને આવડે છે (પપ્પા પાસે જાય છે) પપ્પા નાનપણથી જ તમે મને શીખવ્યું છે દુઃખ નહિ હોતા નથી તેનું પણ અંત હોય છે મને પહેલી પત્નીનું સુખ ના મળ્યુ હોય પણ માબાપ નું સુખ તો દુનિયામાં સૌથી વધુ મને મળ્યું છે
ધોબી:(દોડતો આવે છે હાથમાં પાટો બાંધ્યો છે) શેઠજી શેઠજી મરી ગયો (અવાજ સાંભળી કામવાળી પણ બહાર આવી)
શેઠ: શું થયું ચાલતા ચાલતા પડી ગયો
ધોબી:(રડતાં રડતાં)ના
શેઠ: સ્કૂટરમાંથી પડ્યો કે પછી સાયકલ માંથી
ધોબી: ના મારા બાપ સાયકલ કે સ્કૂટર નહીં પણ પ્રેમમાં પડ્યો છું
શેઠજી: (ઘરમાં બધા હસે છે કામવાળી ખડખડાટ હસે છે) પ્રેમમાં તો દિલમાં પાટો આવે તારા હાથમાં કેમ આવ્યો
ધોબી: એ તો વાત છે
શેઠ: મારા ખાધો
ધોબી: માલ ખાવા માર તો ખાવો જ પડે ને
સૂર્યપ્રભા: આમ હાફલો ફાફલો  કેમ આવ્યો છે
ધોબી:  શેઠાણી બાજુ વાળી ના પ્રેમમાં પડ્યો એનો ઘરવાળો આખો મારી ઉપર પડ્યો આ બધું બે દિવસ પહેલા પતિ ગયું
સૂર્યપ્રભા: પછી આજે કેમ ભાગ્યો
ધોબી: આજે મારી ઘરવાળી એ માર્યો મારતી મારતી 4  રસ્તા સુધી આવી મેં તમારા ઘરનો રસ્તો પકડ્યો કૂતરું પાછળ પડી હોય એમ ભાગ્યો
ધનશ્રી:(હસી પડે છે)
ધોબી: બેન મને માર પડી ને તું હસી પડી મારા માર ખાવાથી જો શેઠજી બેન હસતી હોય તો હું રોજ માર ખાઈને આવું
કામવાળી: બેનબા આનો તો આ ધંધો છે પેલા પ્રેમમાં પડે છે પછી વહેમમાં પડે છે ક્યારેય ડેમમાં નથી પડતો બેનબા આ ધ.ધો છે અને પ્રેમ માં પડવું એ એનો ધંધો છે
ધોબી:એ કામવાળી તને કામ અપાવ્યું ને વળી મારું નામ પાડે છે
કામવાળી: શેઠાણી કંઈ ખોટું નામ છે ધરમસિંહ ધોબી
શેઠ: shortમાં પાડ્યું છે સારું છે (બધા હસે છે)
ધોબી: સારું ત્યારે હું જાઉં છું
શેઠ: ફરી પાછો માર પડશે
ધોબી: હરતા-ફરતા જઈશ ત્યાં સુધી વાતાવરણ સમી જશે પછી બહુ વાંધો નહીં આવે (ધોબી જાય છે)
સૂર્યપ્રભા: બેટા ધનશ્રી તું પણ જા હવે તારી નોકરીનો ટાઈમ થયો છે ઓવરટાઈમ કરતી નહીં થાકી જઈશ આજની જેમ એક વેળા જ કામ કરવાનું
(બન્ને માં દિકરી દરવાજા સુધી જાય છે સામે જોઈ આવાક બની જાય છે)
સૂર્ય પ્રભા: સાંભળો છો? હું આ શું જોઈ રહી છું?(કામવાળી બહાર આવે છે) સંઘ સંગ
શેઠ: ધનશ્રી શું છે તારી માને વળી દિવસે તારા દેખાયા
સૂર્ય પ્રભા: જુઓ તો ખરા તારા નહીં પણ ગ્રહણ દેખાય છે
(દીકરો વહુને લઇને આવે છે ગળામાં હાર છે)
                   વર્ષા જે. લીંબાણી ✍🏻

હકીકત....

રોજ સવાર આવી કઈ જાય છે..
તારું મારું અહીં જ રહી જાય છે...

સૂર્ય ની સવારી આવીને કહી જાય છે..
મારા આગમનથી અંધારું વહી જાય છે...

એક હરિશ્ચંદ્ર જે સપનાને સાકાર કરે...
આજે દીધેલા કોલ પણ ફરી જાય છે...

શબ્દોના તીર અમે વાગતા જોયા છે...
રક્તની ધારા વિના પણ મરી જાય છે...

આજે પણ *જગતમાં* એવા લોકો છે..
જેના હાથ માંથી પથ્થર તરી જાય છે...jn